Bijeenkomst platform HBO: Flex to the Max?
Zo’n zeven jaar geleden constateerde een adviescommissie onder leiding van Alexander Rinnooy Kan dat de deelname aan het deeltijdonderwijs sterk achteruitging terwijl er anderzijds vanuit de arbeidsmarkt signalen kwamen die een grote en groeiende behoefte aan updating van kennis en vaardigheden bij werknemers aanduiden. Wat bleek, het (deeltijd)onderwijs voor werknemers was niet aantrekkelijk genoeg.
De panacee: flexibilisering. Flexibilisering van het onderwijs moest ervoor zorgen dat het onderwijs toegankelijker en aantrekkelijker werd en beter was afgestemd op de kenmerken en behoeften van studenten.
Het onderwijsprogramma (inputbenadering) werd losgelaten ten faveure van leeruitkomsten (outputbenadering). Leeruitkomsten: resultaten van leren (via onderwijs of anderszins) waarin kennis, inzicht, vaardigheden en gedrags- en houdingsaspecten geïntegreerd samenkomen. Daarbij stond voorop wat afgestudeerden moeten kennen en kunnen, niet om waar, hoe en in hoeveel tijd zij dat leren.
Het flexibiliserings-experiment ging van start: een twintigtal hogescholen (publieke en private) HO-instellingen gingen bachelors en associate degrees volgens dit concept in een experiment vormgeven. Dit experiment werd van het begin af aan nadrukkelijk gemonitord door OCW, NVAO en de Inspectie. Inmiddels is het experiment afgelopen en vinden evaluaties plaats. Een geslaagd experiment: een voorstel voor wijziging van de wetgeving is in voorbereiding. Nieuwe vormen van flexibilisering die deels hierop voortbouwen zoals microcredentials en edubadges dienen zich aan.
De evaluaties vonden onder andere plaats door ‘vinger aan de pols gesprekken’ met instellingen. Henri Ponds (beleidsadviseur NVAO) was daar nauw bij betrokken en heeft zich een beeld gevormd van de varianten in het hbo. Was het “flex to the max” of waren er ook voorbeelden waar instellingen voorzichtig alleen met een teen in de flexibiliseringsvijver zaten? Radboud Dam (beleidsadviseur ministerie Onderwijs en Wetenschappen) is betrokken bij de evaluaties en het wetgevingstraject.
We hebben hen gevraagd om kort hun bevindingen weer te geven en te formuleren in een aantal thema’s die de uitdagingen zijn, waarvoor het onderwijs zich de komende jaren ten aanzien van de borging van de kwaliteit van flexibilisering gesteld ziet. Daarnaast hoe komende wetgeving deze uitdagingen kan faciliteren en inkaderen.
Aan de hand van de door Radboud en Henri geformuleerde thema’s zullen Adriaan Wagenaar, Dick Sweitser en Margreet Engelhart reflecteren en hun eigen ervaringen weergeven.
Adriaan Wagenaar doet dit als Program manager Bedrijfskunde van Schouten & Nelissen University of Applied Sciences. Dick Sweitser en Margreet Engelhart als directeur respectievelijk onderwijskundig (beleids)adviseur van de Saxion Parttime School.
Na deze drie introducties zullen we in break-out rooms nader ingaan op de thema’s die zijn gepresenteerd. Daarmee ziet het tijdsschema als volgt eruit: